ПРОТЕРАНИОТ РУСКИ СВЕШТЕНИК ОД МАКЕДОНИЈА И БУГАРИЈА КАКО ШПИОН РАБОТЕЛ НА ЗАЛАДУВАЊЕ НА ОДНОСИТЕ МЕЃУ БПЦ И МПЦ-ОА

Во однос на резултатите од работата на Руската православна црква во Бугарија и во Северна Македонија по 2018 година, Горан Благоев за Радио Слободна Европа на бугарски јазик дава пример дека во истата година црквите во двете земји се блиску до заеднички прославување на 1000 години Охридска архиепископија, но тоа не се случи.По потпишувањето на договорот за добрососедство и пријателство меѓу Бугарија и Северна Македонија во 2017 година, односите меѓу двете цркви се затоплуваат.

-ВО НОЕМВРИ 2017 ГОДИНА, СВЕТИОТ СИНОД НА МАКЕДОНСКАТА ПРАВОСЛАВНА ЦРКВА УПАТИ ОФИЦИЈАЛНО ПИСМО ДО БУГАРСКАТА ПАТРИЈАРШИЈА, ВО КОЕ ИЗРАЗУВА ПОДГОТВЕНОСТ ДА ЈА ПРИЗНАЕ БУГАРСКАТА ПРАВОСЛАВНА ЦРКВА (БПЦ) ЗА НЕЈЗИНА МАЈКА ЦРКВА, ДОКОЛКУ СЕ ЗАЛАГА ЗА НАДМИНУВАЊЕ НА РАСКОЛОТ И ПРИЗНАВАЊЕ НА НЕЈЗИНИОТ АВТОКЕФАЛНОСТ. МАКЕДОНСКАТА ЦРКВА СЕ ПРОГЛАСИ ЗА АВТОКЕФАЛНА ВО 1967 ГОДИНА И СЕ ОДВОИ ОД СРПСКАТА ЦРКВА, НО Е ПОД РАСКОЛ И НЕ Е ПРИЗНАТА ОД ДРУГИТЕ ПРАВОСЛАВНИ ЦРКВИ. ТОА МОЖЕ ДА СЕ СМЕНИ ВО 2018 ГОДИНА, КОГА БУГАРСКАТА ПАТРИЈАРШИЈА ЌЕ ИЗРАЗИ НАКЛОНОСТ И ПОДДРШКА ЗА КАУЗАТА ЗА УКИНУВАЊЕ НА РАСКОЛОТ И ПОДГОТВЕНОСТ ДА ПОМОГНЕ ВО ПОСТАВУВАЊЕТО НА МАКЕДОНСКОТО ЦРКОВНО ПРАШАЊЕ ЗА НЕГОВО РЕШАВАЊЕ ВО КАНОНСКИ РЕД ПРЕД ДРУГИТЕ ПОМЕСНИ ПРАВОСЛАВНИ ЦРКВИ. НО, БПЦ СЕ ПРЕДОМИСЛИ ПО ПОСЕТАТА НА РУСКИОТ ПАТРИЈАРХ КИРИЛ НА БУГАРИЈА ЗА ДРЖАВНИОТ ПРАЗНИК 3 МАРТ 2018. ЧЕТИРИ ДЕНА ПОДОЦНА ПРИСТИГНА И ВАСИЈАН, ИЗЈАВИ БЛАГОЕВ.

Тој тврди дека официјално ништо не било решено за македонското прашање, иако целата јавност очекувала да го слушне рускиот став.

-ИЗЛЕЗЕ СО НЕКОЈА ЛАКОНСКА ПОРАКА ДЕКА НА ОВАА ТЕМА НЕ СЕ РАЗГОВАРАЛО, СЕ ПРИСЕТУВА ГОРАН БЛАГОЕВ НА НАСТАНИТЕ. НО, СПОРЕД НЕГОВИТЕ ЗБОРОВИ, „ВСУШНОСТ, ПОСЛЕДИЦИТЕ ВО БУГАРСКО-МАКЕДОНСКИТЕ КОНТАКТИ ПОЧНАА ДА СТАНУВААТ МНОГУ ОЧИГЛЕДНИ“.  

Според Благоев, „првично почнале во 2017 година со таков оптимистички потег“, па следната година односите почнале да стивнуваат, за да стигнат до 2019 година, кога „бугарската црква очигледно се откажала од секакви активности“ на оваа тема.Горан Благоев истакна дека Руската црква има свое присуство и во Бугарија и во Северна Македонија.

-ТАМУ ИМА И ВИСОКИ СВЕШТЕНИЦИ КОИ СЕ ПОД РУСКО ВЛИЈАНИЕ. РАБОТИТЕ ДОЈДОА ДО ОВОЈ ТАЖЕН РЕЗУЛТАТ ЗА ДВЕТЕ ЦРКВИ. ЗАТОА ШТО ЗАМИСЛЕТЕ БУГАРСКО-МАКЕДОНСКО ЦРКОВНО ЗБЛИЖУВАЊЕ, КАКО ТОА ОД ДЕНЕС ЌЕ ИМАШЕ ПОПОЗИТИВНО ВЛИЈАНИЕ ВРЗ БИЛАТЕРАЛНИТЕ ПОЛИТИЧКИ ОДНОСИ, ДОДАДЕ ТОЈ.

И бугарскиот професор и теолог Калин Јанакиев смета дека причините за протерувањето на Васијан од Северна Македонија јасно покажуваат дека тој се обидувал да го спречи признавањето на Македонската црква, да придонесе за постојан раскол во неа, што влијаело на меѓуцрковните односи на двете земји.

Според неговите зборови, „некако срамен знак за нашите служби е тоа што се чини дека не биле свесни за неговите активности“, па го открија и санкционираа прво во Скопје.Инаку, на 24 мај 2022 година СПЦ ја призна автокефалноста на МПЦ-ОА, но останува Вселенската патријаршија да го признае автокефален статус на МПЦ, откако претходно на 9 мај таа година Светиот Синод на Вселенската Патријаршија донесе одлука да ја признае како Охридска Архиепископија, возобновена во лицето на МПЦ.

Незавршениот процес на признавање остава простор за руско влијание во оваа проблематика, а според анализите на бугарските медиуми, токму протераниот архимандрит имал голема улога во тоа.

Кој е протераниот руски архимандрит Васијан?

Според неговата биографија Васијан е член на Одделот за меѓуцрковни односи на Руската патријаршија, неофицијалното Министерство за надворешни работи на институцијата и всушност го претставува рускиот патријарх Кирил (Гундијаев) во Софија.Руските и светските медиуми објавија дека Кирил бил агент на КГБ три децении пред да стане руски патријарх, а се верува дека сè уште е, а службата сега се нарекува Федерална служба за безбедност (ФСБ) .

Практиката на ФСБ да користи црковни службеници како покритие е доказ, покрај случајот Васијан, и со фактот дека Федералното истражно биро на САД моментално го истражува Дмитриј Петровски , вработен во истиот оддел за надворешни црковни односи на Московската патријаршија – под сомнение дека работел за руско разузнавање.

Според бугарските служби, Васјан е протеран од Бугарија бидејќи постоеле податоци за дејствија „поврзани со имплементација на различни елементи од хибридната стратегија на Руската Федерација за намерно влијание врз општествено-политичките процеси во Република Бугарија во корист на руските геополитички интереси“.

Минатата недела МНР на  Северна Македонија за персона нон грата прогласи тројца дипломати од руската амбасада во Скопје. МНР не даде официјално образложение за овој потег, а бугарската страна се најде затечена од протерувањето на рускиот свештеник кој со години работел во руската црква во Софија и имал адреса во бугарската престолнина. Претседателот Стево Пендаровски во интервју за Гласот на Америка, вели дека сите протерани руски дипломати од Македонија излегувале надвор од статусот што им бил доделен при доаѓањето и тоа е докажано до последната буква. Иако биле со статус дипломати, тие се занимавале со шпионажа, а според Пендаровски тоа го докажале и македонските безбедносни служби и партнерските служби од НАТО. Тој не го спомена протерувањето на рускиот свештеник, како и МНР претходно.

Одговорност од бугарската безбедносна служба за рускиот свештеник – шпион

Не стивнуваат реакциите и барањата за оставка на Пламен Тончев, првиот човек на бугарската разузнавачка служба ДАНС (Државна агенција за национална безбедност) бидејќи свешетникот дејствувал од 2018 година и ДАНС не презеле навремена акција. Сомневањата дека руската црква ровари во Софија датираат од 2012 година.Вчера сомневања во работата на директорот на ДАНС изрази и Асен Василев, копретседател на партијата „Продолжуваме со промените. Тој потврди дека иформациите за руски агенти дошле и од партнерските служби.

-ПОДАТОЦИТЕ НЕ ГИ ИМАЛА САМО ДАНС. ЗАГРИЖУВАЧКИ Е ШТО ОВА ЛИЦЕ 5 ГОДИНИ РАБОТИ НА ТЕРИТОРИЈАТА НА БУГАРИЈА, А ДАНС НЕ ГО ОТКРИЛА. КОЛЕГИТЕ ОД РСМ РЕКОА ДЕКА ТОЈ ВРБУВАЛ МАКЕДОНСКИ ДРЖАВЈАНИ, ИЗЈАВИ ЕСК МИНИСТЕРОТ ЗА ФИНАНСИИ НА БУГАРИЈА АСЕН ВАСИЛЕВ.

БСП ќе бара вонредно сослушување на претседателот на ДАНС во парламентот поради извештајот врз основа на кој е донесена одлука за екстрадиција на свештеници од Руската црква. Ова пред новинарите го соопшти лидерката на социјалистите Корнелија Нинова.

„НИКОЈ НЕ ГО ВИДЕЛ ОВОЈ МИСТЕРИОЗЕН ИЗВЕШТАЈ, НИКОЈ НЕ ЗНАЕ ШТО ПИШУВА. ИМА ИНДИЦИИ ДЕКА Е ИЗГОТВЕН ВРЗ ОСНОВА НА ПРИТИСОК ОД НАДВОР, БАРЕМ ИНФОРМАЦИИТЕ ДЕКА ДОАЃА ОД МАКЕДОНИЈА. ИМА МНОГУ СОМНЕЖИ ЗА ТОА ШТО СЕ СЛУЧИЛО“.

Ако свештениците навистина биле шпиони, наредбата во Бугарија е тие да бидат притворени, истражени и судени, бидејќи немаат дипломатски статус за да бидат протерани, објасни Нинова.

„ОЧИГЛЕДНО Е ДЕКА НЕМААТ СЕРИОЗНИ ДОКАЗИ И ЗАТОА БРЗАА ДА ГИ ИЗВЛЕЧАТ ОД ДРЖАВАТА, ЈА САКАМЕ ВИСТИНАТА.

Остри реакции се појавија и по најавата за затворањето на Руската црква во Софија, но експертите коментираат дека бугарските власти немаат никаква врска со тоа.

-СИТЕ ИМАВМЕ ВПЕЧАТОК ДЕКА АМБАСАДОРКАТА НА РУСКАТА ФЕДЕРАЦИЈА ВО НАШАТА ЗЕМЈА, ЕЛЕОНОРА МИТРОФАНОВА, РЕЧЕ ДЕКА ХРАМОТ ЌЕ БИДЕ ЗАТВОРЕН И ДЕКА РУСКАТА ПРАВОСЛАВНА ЦРКВА ЌЕ ОДЛУЧУВА ЗА НЕГОВАТА СУДБИНА. ПОСЛЕ ТОА, ТАА ОЧИГЛЕДНО СФАТИЛА ДЕКА ТАКВАТА ИНТЕРВЕНЦИЈА НА СЕКУЛАРНИТЕ ВЛАСТИ И СТРАНСКИТЕ ПРЕТСТАВНИЦИ ВО ВЕРСКИТЕ АКТИВНОСТИ НА ЦРКВАТА ВО СОФИЈА Е ВО СПРОТИВНОСТ СО МНОГУ ПРОПИСИ – УСТАВОТ И ЗАКОНОТ ЗА РЕЛИГИИ, ОБЈАСНИ ЗА БНТ БУГАРСКИОТ ТЕОЛОГ ДОЦ Д-Р КОСТАДИН НУШЕВ.