Секој даночен обврзник (родител или не) на среден до долг рок има ќар ако наталитетот се зголеми, или ако неговото намалување барем се забави. Оттука, *сите* треба – во разумна мера – да придонесуваме финансиски кон таа цел, а не да го фрламе товарот на грбот на една општествена група.
Патем, иако бракот е институцијата која резултира со најмногу деца, но и (генерално) со најдобри животни исходи за нив, врската меѓу неа и наталитетот е малку посложена. Класичниот исклучок е источна Германија, која пред падот на Берлинскиот ѕид, има помалку бракови, повеќе абортуси и *повисок наталитет* од западна Германија. По реобединувањето, бројот на браковите кај „источњаците“ се зголемува, но наталитетот им паѓа не само под оној на „западњаците“, туку и под едно дете по глава на жител (понизок од денес).
Не е сосема аналогно, секако, но поентата е дека општествените трендови, вклучително и одложувањето или избегнувањето брак, се тие што се. Наталитетот е малку поинтересен, бидејќи луѓето во Европа сакаат повеќе деца отколку што имаат – секој втор човек вели дека, во идеални услови, би имал едно дете повеќе. Задачата на политичарите е тоа да им го овозможат *во рамките на постоечките општествени трендови*, а не да се обидуваат – бадијала – да го враќаат времето наназад, или во ним подобна идеолошка насока.
Поддржувам пронаталитетска политика во Македонија и се надевам дека денешната изјава е пробен балон, а не најава за мерка. Но, ако изборот е меѓу ништо и некоја ваква монструозност наспрема која дури и фијаското со „трето дете“ би било мала беба (pun intended), подобро е да си седиме мирни. Кристијан ФидановскиАвтор на докторска дисертација “Пронаталистички ориентации и импликации – Големината и формата на детските бенефиции во Европа” на универзитетот Оксфорд
