Администрацијата на Трамп расправала за опција на Ирандаму се овозможи пристап од 30 милијарди долари за изградба на нуклеарна програма за цивилна енергија и да се намалат санкциите, пишува CNN.
Клучните САД и Блискиот исток разговараа со иранците задкулисно дури и покрај воените удари што му ги нанесе Иран на САД. Расправата продолжила оваа недела и покрај што е постигнат договор за прекин на огнот, според тамошни извори.
Администрацијата на Трамп задолжително изнесла неколку предлози. Тие се прелиминарни, но Американците во една работа не се спремни да преговараат, а тоа е дека Иран не смее да го збогатува ураниумот.
Таен состанок во Белата Куќа
Некои возможни сценарија од договорот договорени се во тајност, на повеќечасовен состанок со специјалниот советник на Трамп, Стив Виткоф и партнер од Персискиот Залив во Белата Куќа минатиот петок, ден кога САД го нападна Иран, изјавија извори за ЦНН од кои два извори се добро запознати со деталите на состанокот.
Помеѓу условите за кои се расправало помеѓу САД и Иран, а претходно во јавноста не се објавени, проценет е влог од страна на САД на 20 до 30 милијарди долари во новата иранска нуклеарна програма без збогатениот ураниум кој би се користел за цивилна енергетска цел, изјавија извори за CNN и свиркачи од администрацијата на Трамп кои се добро запознаени со предлогот.
Еден свиркач и доушник на трамповата администрација изјавил дека парите нема да доаѓаат директно од САД, туку од арапски партнер. “САД е спремен да ги води овие разговори со Иран”. “И некој мора да ја плати изработката на нуклерната програма, но ние нема да ја превземеме таа обврска”, напоменал свиркачот.
Се појавија различни предлози.
Минатата недела се појави уште една идеја што моментално се разгледува. Станува збор за идејата американските сојузници во Заливот да платат за замена на нуклеарниот објект Фордоу, кој Американците го нападнаа со бомби за уништување бункери за време на викендот, со програма што не вклучува збогатување на ураниум.
„Има многу различни луѓе што доаѓаат со идеи и многу од нив се обидуваат да бидат креативни“, изјави за CNN извор запознаен со дискусиите.
„Мислам дека е сосема неизвесно што ќе се случи тука“, додаде друг извор запознаен со првите пет рунди американско-ирански разговори што се одржаа пред израелските и американските напади врз нуклеарната програма на Иран.
Виткоф вчера за CNBC изјави дека САД бараат „сеопфатен мировен договор“.
Уште еден состанок следната недела?
Вашингтон признава дека Иран можеби развива нуклеарна програма за мирни цивилни цели, но забележува дека на Иранците не им е дозволено да збогатуваат ураниум дури ни како дел од таква програма. Наместо тоа, САД предлагаат Иран да увезува збогатен ураниум.
Администрацијата би можела да има можност да им презентира на Иранците список на услови. Претседателот Доналд Трамп изјави дека Американците и Иранците ќе се сретнат следната недела, иако портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи, Есмаил Багаеи, изјави дека не е запознаен со такви планови.
Извори запознаени со разговорите за CNN изјавија дека не се одредени датуми. И покрај интензивната дипломатија на Виткоф зад сцената, Трамп јавно ја намали потребата од нуклеарен договор оваа недела, велејќи дека верува оти таков договор „не е неопходен“. „Не ме интересира дали имам договор или не“, рече тој.
Иако Трамп изгледа рамнодушен кон преговорите за нов договор по постигнувањето прекин на огнот, многу од неговите советници веруваат дека постигнувањето договор ќе обезбеди долготрајно прекинување на огнот.
Иранскиот режим сега може да одлучи дека му е потребно нуклеарно оружје.
Катар одигра клучна улога во посредувањето за кревко примирје меѓу Израел и Иран претходно оваа недела и ќе соработува тесно со САД за да се осигури дека борбите нема да продолжат. Во администрацијата на Трамп постои надеж дека Иран, по настаните од изминатите две недели, ќе се согласи со условите на САД и ќе ги запре напорите што би можеле да го доближат до развој на нуклеарно оружје.
Но, иранските експерти ја зголемуваат можноста иранскиот режим сега да одлучи дека му е потребно нуклеарно оружје. Порано оваа недела, иранскиот парламент одобри закон за суспендирање на соработката со нуклеарниот надзорник на ОН.
САД и Иранците одржаа пет рунди разговори за да се обидат да постигнат рамка за нов нуклеарен договор. Американците му презентираа предлог на Техеран, а се очекуваше Иран да одговори за време на планираната шеста рунда разговори во Оман. Овие разговори беа прекинати од израелските напади врз Иран.
Во саботата, пред американските напади врз три ирански нуклеарни објекти, администрацијата на Трамп комуницираше со Иран преку посредници. Извори тврдат дека пораката била: претстојните американски напади ќе бидат ограничени, но Америка нема да се откаже под услов Иран да мора да се откаже од збогатувањето на ураниум.
Трамп: Можеби и нема да потпишеме примирје
Трамп беше претпазлив во врска со изгледите за договор околу примирје, велејќи им на новинарите: „Можеби ќе потпишеме договор за примирје, не знам“. Тој потврди дека неговата администрација ќе бара исти видови обврски што ги бараше во преговорите со Иран пред најновиот израелско-ирански конфликт.
Државниот секретар на САД, Марко Рубио, кој е и советник за национална безбедност, рече дека договорот зависи од подготвеноста на Иран да преговара директно со САД, а не преку посредници.
„Би сакале да имаме мирни односи со секоја земја во светот. Тоа би зависело од подготвеноста на Иран не само да се вклучи во мирот, туку и да преговара директно со САД, а не преку посредници“, рече Рубио.
Виткоф призна дека има „знаци“ дека може да се постигне договор. „Разговараме со Иранците. Има повеќе соговорници што доаѓаат кај нас. Мислам дека се подготвени“, рече Виткоф.
Извор : Index.hr