Ви пренесуваме дел од колумната на Катерина Блажевска за Призма:
Во високи политички кругови веќе неколку дена циркулира една шпекулација: извесно лице испратило јасни сигнали „на значајно место“ дека ќе биде соработник на правдата – заштитен сведок за расветлување на дел од индициите за криминални активности, кои беа обелоденети преку разговорите што произлегуваат од следењето на комуникациите.
Оваа шпекулација со голема сериозност се третира во спомнатите политички кругови. Едни ја дочекуваат во грч, во обид да ја проверат нејзината веродостојност и евентуално да дознаат која е таа личност, за да ја проценат опасноста од тоа „дали, што и колку знае“. Истовремено, тесен круг се трудел таа информација да не добие гласност, за да ја спречат можноста да има охрабрувачка функција.
Други се посветени на прашањето, пак, дали наводната намера е искрена или некој бил „мотивиран и подготвуван“ за таква соработка, со цел преку сведочењето да го испере или минимизира одреденото дело, а не да помогне во неговото разоткривање.
Во оваа прилика, ќе прескокнам каква било дескрипција која можела да го навести профилот на тоа лице, за да ја избегнам опасноста што ја носат шпекулациите: од тоа дека можеби станува збор за неточна или нецелосна информација која има за цел посредно да охрабри таков тренд, до тоа дека е сосема точна, но цртањето на профилот на тоа лице во оваа фаза би можело да предизвика безбедносни и други импликации за него.
Со оглед дека тимот на специјалниот обвинител сѐ уште не е формиран и институцијата сѐ уште на почнала со конкретна работа, побарав став од повеќе експерти во оваа сфера по прашањето за тајмингот: дали ова е вистинското време, во кое, во нашиот случај, некој би можел да изрази подготвеност да соработува со правдата. Одговорот беше идентичен: Да!
Притоа, сите укажуваат на неколку важни поенти. Колку порано лицето се понуди за соработка, толку поголема е веројатноста да не го гонат. По дефиниција неговото сведочење се користи во фаза на предистражна или истражна постапка. Ако некој се понуди да биде соработник на правдата откако ќе се оформи предмет, веќе не е толку употреблив како сведок, бидејќи ќе стане извесно дека само сака да се пазари.
Второ, таа улога може да ја оствари ако неговото сведочење е клучно, односно ако без негов придонес не може да се открие и да се гони одредено кривично дело. Кредибилноста на неговото сведочење ќе биде поголема ако не е со прикриен идентитет, бидејќи постојат повеќе модалитети за негова натамошна идентификациска и безбедносна заштита. Но, има и одредени случаи кога прикриениот идентитет е единствена можна опција.
Целата колумна прочитајте ја на Призма на следниот линк ОВДЕ.
